Inspiratie

Cultuur en gedrag – comply and explain?

WET- EN REGELGEVING

Een van de dingen die steeds weer aan de orde komen tijdens onze gesprekken met compliance professionals is de mate waarin de diverse compliance onderwerpen daadwerkelijk zijn vastgelegd in wet- en regelgeving. Binnen financiële compliance is dit zonder twijfel meer aanwijsbaar het geval, zoals in de WFT en gerelateerde (inter)nationale regelgeving. Maar ook binnen corporate compliance bestaat vanzelfsprekend veel vastgelegde wet- en regelgeving over verschillende topics, zoals bijvoorbeeld competition law, export controls & trade sanctions en privacy.

NORMEN EN WAARDEN

Toch bevindt een gedeelte van het speelveld zich buiten specifieke regelgeving en juist meer op het terrein van normen en waarden. Ongeschreven regels over hoe we ons moeten gedragen of over wat we willen of zouden moeten nastreven op het gebied van maatschappelijk verantwoord ondernemen. Een van de vaak gehanteerde criteria is bijvoorbeeld: we moeten ervoor zorgen dat al onze werknemers zichzelf elke ochtend recht in de spiegel kunnen en willen aankijken.

COMPLY AND EXPLAIN

Zo kennen we in Nederland de Code voor goed ondernemingsbestuur, de Nederlandse Corporate Governance Code. Deze code geeft een aantal richtlijnen, waaronder ook normen en waarden zo je wilt, die een onderneming en de betrokken bestuurders in acht moeten nemen. Het principe dat hierbij momenteel geldt is ‘comply or explain’. Op maandag j.l. verscheen een stuk in het FD waarin wordt aangegeven dat de Code mogelijk een aanscherping wacht. Zo zou de voorzitter van de Monitoring Commissie Corporate Governance Code, Pauline van der Meer Mohr, zich kunnen voorstellen dat wordt overgestapt naar het principe ‘comply AND explain’. De commissie gaat serieus onderzoeken om de transparantie van de verslaggeving en daarmee de kwaliteit van de naleving te vergroten. Er bestaat al enige tijd een sterkere roep om bestuurders te stimuleren tot goed maatschappelijk gedrag van de ondernemingen die zij leiden. Hoogleraar Jaap Winter pleitte eerder dit jaar al voor een wet waarin ‘verantwoord vennootschap’ wordt geregeld. Sinds een aanpassing in 2016 benadrukt de Code immers dat bedrijven zich meer moeten richten op de lange termijn en rekening moeten houden met alle belanghebbenden, dus naast de kapitaalverschaffers ook met werknemers, klanten, toeleveranciers en de omgeving. Pauline van der Meer Mohr breekt een lans voor een betere verslaggeving in de jaarverslagen over cultuur en gedrag. Deze uitleg is vaak ‘heel magertjes en puur procesgerelateerd’.

Deze ontwikkeling zou een stap kunnen betekenen naar meer afdwingbare compliance wet- en regelgeving in Nederland. Mijn vraag is: wat betekent dit voor de inrichting van de Compliance functie en de Legal functie binnen jouw onderneming? Hoeveel input geef jij of geeft jouw compliance afdeling nu al op externe communicatie, zoals het jaarverslag?